Mooie klassieke muziek voor op de harp
23 mei 2020De klankkast van de harp waar dient die voor
10 september 2020Kun jij ook wel wat Tips gebruiken over de stand van de haakjes van de harp? Lees dan vooral verder want in dit artikel ga ik je vertellen hoe het zit met de haakjes die je boven aan de snaren vindt. Ik doe dit aan de hand van 3 vragen:
1 – Waarom zitten de haakjes daar?
2 – Hoe moeten ze eigenlijk staan?
3 – En wat kun jij er precies mee doen?
Waarom zitten er haakjes boven aan de snaren?
In de muziek gebruiken we als basis maar 7 verschillende tonen. Dit zijn de eerste 7 letters uit het alfabet: A B C D E F G
Maar om toch nog wat meer te kunnen variëren kunnen al die tonen worden verhoogd of verlaagd.
Dat verhogen of verlagen gebeurt met een halve toon.
Zo kun je dus een C met een halve toon verhogen maar ook met een halve toon verlagen.
Als je piano speelt gebruik je voor het verhogen en verlagen de zwarte toetsen.
Als je een blaasinstrument bespeelt gebruik je andere grepen voor verhoogde of verlaagde tonen. Je zult dan met je vingers andere gaatjes of kleppen gebruiken als bij een gewone noot.
Als je op een pedaalharp ofwel grote harp speelt gebruik je de pedalen voor het verhogen en verlagen van de tonen.
En als je op een kleine harp of Keltische harp speelt gebruik je hier de haakjes voor die boven aan de snaren zitten.
Vraag 1 is hiermee beantwoord: De haakjes zitten er om de snaren mee te kunnen verhogen of verlagen.
Hoe moeten de haakjes van de harp staan?
Ik heb je net verteld dat de 7 tonen uit de muziek een halve toon verhoogt en verlaagt kunnen worden. Dat zijn dus 3 verschillende mogelijkheden.
gewoon – verhoogt – verlaagt
Maar dan stuiten we meteen op een probleem want een haakje heeft maar 2 mogelijkheden. Omhoog of omlaag. Dus wat nu?
Wel, hiermee lopen we tegen een kleine beperking op als we op een haakjes harp spelen. Maar gelukkig is er een hele handige en goede oplossing voor.
Je kunt natuurlijk alle haakjes omlaag zetten. Wanneer er dan een toon verhoogd moet worden doe je dat haakje omhoog en klaar is kees. Maar als je nu een toon juist moet verlagen heb je een probleem, want het haakje staat al omlaag.
Hetzelfde geldt wanneer je alle haakjes juist omhoog zet. Wanneer je nu een toon moet verlagen kun je gewoon dat haakje omlaag zetten. Maar ook nu heb je een probleem als je een haakje juist moet verhogen, want de haakjes staan al omhoog.
De oplossing is om enkele haakjes omhoog te zetten en enkele haakjes omlaag te zetten.
De snaren waarbij de haakjes omhoog staan kunnen dan verlaagd worden.
En de snaren waarbij de haakjes omlaag staan kunnen dan verhoogd worden.
En dat is ook precies wat er gebeurd bij een kleine harp of haakjes harp.
Maar welke haakjes staan er dan omhoog en welke staan er dan omlaag?
Is dat zomaar willekeurig en zet de harpiste de haakjes zoals zij dat op dat moment zou willen? Of zit daar een gedachte, een systeem achter?
Het is duidelijk met een systeem gedaan:
In de muziek zijn er een heleboel vaste regels en zo ook voor het verhogen en verlagen van de noten.
Het gaat te ver voor dit artikel om dat precies uit te leggen, dat vertel ik je in en ander artikel, maar de noot die altijd als eerste verhoogd wordt is de F.
De 2e toon die verhoogt wordt is de C
De 3e toon die verhoogt wordt is de G
De 4e toon die verhoogt wordt is de D
En daarom staan de haakjes van de F C G en D snaren allemaal omlaag, zodat ze makkelijk als het moet verhoogd kunnen worden.
De toon die altijd als eerste verlaagt wordt is de B
De 2e toon is de E
De 3e toon is de A
En daarom staan de haakjes van de B E en A snaren allemaal omhoog, zodat ze makkelijk verlaagd kunnen worden.
En daarmee hebben we ook de tweede vraag beantwoord:
De stand van de haakjes is als volgt:
Wat kun je met de haakjes van de harp doen?
Eigenlijk heb ik hiervoor deze vraag al beantwoord. De haakjes gebruik je om de snaren te verhogen of te verlagen.
Als je nog niet zo lang harp speelt zul je meestal beginnen met de stand van de haakjes zoals hierboven in de afbeelding te zien is.
Als de haakjes zo staan, zul je over het algemeen alle liedjes uit je eerste lesboeken kunnen spelen.
Maar moet je bijvoorbeeld opeens ergens een B verlagen, dan zet je met je linkerhand het haakje van de B omlaag.
Of moet je ergens een F verhogen, dan kun je zo het haakje van de F snaar verhogen.
In de video hieronder leg ik je ook precies uit hoe de haakjes moeten staan en waarom, zo kan je het meteen goed zien en ook horen wat de functie van de haakjes is:
Spelen in een bepaalde toonsoort
In de muziek kennen we ook allerlei toonsoorten, hier ga ik nu niet op in maar zal ik in een ander artikel precies uitleggen.
Als er vooraan een liedje door middel van kruizen en mollen wordt voorgeschreven dat in het hele liedje de F verhoogd moet worden dan zet je voordat je begint met spelen alle F haakjes alvast omhoog. De stand van de haakjes is dan als volgt:
Je kunt dan het hele stuk de haakjes zo laten staan en zal het liedje goed en mooi klinken.
Meestal zul je de haakjes voordat je gaat spelen meteen allemaal in de goede stand zetten, maar soms moet er dus tijdens het spelen een haakje gewijzigd worden en dat kan ook gewoon gedaan worden. Alhoewel je daar wel even op zult moeten oefenen omdat je dan met je linkerhand snel het juiste haakje moet veranderen en daarna gauw je hand weer terugzetten. Zoals je zult begrijpen kost dat enige oefening maar dat zal vast geen probleem zijn.
Ik zou het leuk vinden als je hieronder wilt laten weten of dit artikel je duidelijkheid heeft gegeven over de stand van de haakjes.
Laat je het even weten?
Veel plezier met harp spelen gewenst.
Heb ik je enthousiast gemaakt?
En wil je ook beginnen met harp spelen?
Vraag dan nu meteen het Gratis Ebook Welke harp? aan.
Dit is de eerste stap om te nemen want na het lezen van dit eBook
weet jij welke harp bij jou past.
4 Comments
Bedankt voor de uitleg over de haakjes. Ik ben erg blij met je lessen en wil na les 10 de vervolg cursus Spelen met akkoorden gaan volgen.
Grt. Leah
Beste Leah,
Dank je wel voor je reactie en wat heerlijk om te lezen dat je blij bent met de lessen. Dat doet me altijd goed wanneer ik hoor dat de lessen bevallen en aanslaan. Ik wens je alvast veel succes en plezier straks met de vervolglessen.
Vriendelijke groeten,
Tanya
Het is duidelijk waar voor de haakjes staan voor omhoog en omlaag .Ik vind het nog steeds erg leuk en speel met plezier.
Beste Linda,
Fijn dat het helemaal duidelijk is wat de haakjes betreft. En helemaal geweldig dat je nog steeds lekker met veel plezier harp speelt. Dat is ook wel de bedoeling.
Veel succes verder en groetjes,
Tanya